امروز در سایت گردشگری برترین شیم میخواهییم یکی دیگر از جاهای دیدنی شیراز را معرفی کنیم.
روستای قلات،یکی از جذابترین و محبوبترین جاهای دیدنی شیراز است که با آب و هوایی دلپذیر و خنک،حتی در اوج تابستان،میزبان گردشگران بسیاری میشود.این روستای ییلاقی با مسیرهای سنگفرش شده،خانههای پلکانی در دامنه کوه، باغها و درختان سرسبز،چشمههای جاری از دل کوه و درههای عمیق،در همان نگاه اول هر بازدیدکنندهای را شگفتزده میکند.
اگر به شیراز سفر میکنید،حتماً بازدید از روستای قلات شیراز را در برنامه خود بگنجانید؛جایی که رد پای شاعر بزرگ ایرانی، سعدی،در آن دیده میشود.در ادامه با ما همراه باشید تا با این جواهر سبز و ناشناخته بیشتر آشنا شوید.
قلات شیراز کجاست؟
قلات شیراز، روستایی ییلاقی در بخش مرکزی شهرستان شیراز و در فاصله ۳۶ کیلومتری شمال غرب این شهر واقع شده است. این روستا با مختصات جغرافیایی ۵۲°۱۹′ طول شرقی و ۲۹°۴۸′ عرض شمالی و در ارتفاع ۲,۰۶۵ متری از سطح دریا قرار دارد. قلات بهعنوان نخستین بافت روستایی تاریخی-طبیعی استان فارس در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است.
این روستای زیبا در کنار چشمهای روان و میان انبوهی از درختان و باغهای سرسبز واقع شده و برای رسیدن به آن از مرکز شیراز، تنها ۴۰ تا ۵۰ دقیقه راه است. فاصله قلات تا تهران حدود ۹۴۰ کیلومتر است. کوه قلات (کوه سرخ) مانند دیواری طبیعی روستا را از جهات جنوب، شرق و غرب در بر گرفته و دسترسی به روستا تنها از سمت شمال امکانپذیر است. همچنین رودخانه قرهآغاج که از ارتفاعات کوه تاسک سرچشمه میگیرد، جلوهای زیبا به این منطقه بخشیده است.
بهار در قلات
بهار در روستای قلات شیراز،با شکوفههای درختان و جریان زلال آب در جویبارها،تصویری دلنشین و خاطرهانگیز ایجاد میکند. گردشگران میتوانند در مسیرهای سنگفرش روستا،معماری پلکانی خانهها،باغهای سرسبز و چشمههای جاری را مشاهده کنند.
معماری و بافت تاریخی روستا
روستای قلات از دو بخش بافت جدید و بافت قدیم تشکیل شده است:
-
بافت جدید:در ابتدای روستا واقع شده و خانهها با مصالحی مدرن مانند آجر،سیمان و آهن ساخته شدهاند.
-
بافت قدیم: پس از عبور از خیابان قزل ارسلان،بافت تاریخی و سنگفرش شده نمایان میشود که خانههای پلکانی با مصالح سنگ،خشت،گل و چوب ساخته شدهاند.
خانههای پلکانی یک یا دو طبقه با سقفهای مسطح دارند و با قرارگیری در کوچههای پرپیچ و خم همراه با جویبارها و باغهای سرسبز،یکی از زیباترین جلوههای گردشگری اطراف شیراز را ایجاد کردهاند.در حاشیه رودخانهها،گلهای وحشی و گیاهان دارویی مانند بومادران،گل ختمی،ریواس،آویشن کوهی و گاوزبان میرویند و تنوع رنگ و عطر خاصی به منطقه بخشیدهاند.
امکانات رفاهی قلات شامل مسجد،کافه،رستوران و سفرهخانه،نانوایی،درمانگاه،فروشگاه و پارکینگ است.
قدمت و تاریخچه قلات شیراز
قدمت “روستای قلات شیراز” به بیش از هزار سال پیش بازمیگردد و این روستا همواره تحت حاکمیت سلسلههای مختلف بوده است.در گذشته به نام «کلات» شناخته میشد که به معنی قلعهای ساخته شده بر فراز کوه است.موقعیت طبیعی و امنیتی، وجود چشمه و رودخانههای متعدد،دلیل شکلگیری این روستا بوده است.قلات زمانی تفرجگاه پادشاهان ایران کهن بود و امروزه نیز گردشگران زیادی را به خود جذب میکند.
فرهنگ مردم قلات شیراز
جمعیت روستای قلات طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ بیش از ۷۰۰۰ نفر است.اهالی به زبان نیمه لری یا پارسیگ صحبت میکنند، زبانی که در دوره ساسانی رایج بوده است.مردم این منطقه به کشاورزی،دامداری،باغداری و گیوهبافی مشغولاند.
آنها در جشنها و مراسمهای سنتی،لباسهای قشقایی میپوشند و با سازهایی مانند ضرب،ویلون و دهل موسیقی محلی اجرا میکنند.در عروسیها نوعی آواز به نام واشنگ توسط زنان روستا خوانده میشود.گیوه،کفش سنتی قلات،مقاوم و راحت است و هرچه کهنهتر شود،نرمتر و منعطفتر میشود.
مسیر دسترسی به روستای قلات شیراز
برای رسیدن به روستای قلات شیراز:
-
از شیراز وارد جاده شیراز-سپیدان شوید.پس از حدود ۲۵ کیلومتر به تابلو و زیرگذر روستا میرسید.جاده آسفالته بهسوی روستا کیفیت متوسط دارد،اما مسیر داخلی سنگفرش است.
-
مسیر جایگزین از سمت رود خشک و دره مارون نیز وجود دارد که طبیعت کوهستانی بیشتری ارائه میدهد،اما در تابستان توصیه نمیشود.
آدرس:ایران،استان فارس،۳۶ کیلومتری شمال غرب شیراز
جاهای دیدنی و تاریخی روستای قلات
قلعه قزل ارسلان
این قلعه در بالای کوه قلات قرار دارد و متعلق به اتابکان فارس است.برج و باروهای آن در دوره سلجوقیان بازسازی شده و هماکنون یکی از دیدنیهای مهم روستا است.
کلیسای قلات
کلیسای تجلیل مسیح قلات در بین دو جنگ جهانی ساخته شده و در تاریخ دوم آبان ۱۳۸۲ به ثبت ملی رسیده است.ساختاری سنگی و قرارگیری در میان درختان بلند،ارزش بازدید از این کلیسا را دوچندان میکند.
موزه قلات
خانه موزه قلات با مدیریت رامین باقی،سازها،اشیای تاریخی و نقاشیهای هنری را به نمایش میگذارد.بازدید از این موزه رایگان است و تجربهای متفاوت برای گردشگران ایرانی و خارجی فراهم میکند.
آبشارهای قلات
در دامنه کوه سرخ،سه آبشار طبیعی وجود دارد که دو آبشار آن دسترسی آسانی دارند و کوچکترین آبشار کمتر از دو کیلومتر با بافت قدیم روستا فاصله دارد.
تفرجگاه شب شتری
این منطقه در کنار رودخانه شب شتری قرار دارد و با طبیعت سرسبز،مکان محبوب گردشگران است.مسیرهای پیادهروی و تماشای رودخانه چشمه انجیری،تجربهای جذاب در دل طبیعت فراهم میکند.
پاچنار
چهار درخت چنار کنار هم که اهالی در روزهای عاشورا و تاسوعا در کنار آنها آتش روشن میکنند.
سایر دیدنیها
مسجد بافت قدیم،مسجد تک مناره،امامزاده آقام پینو،بازار سنگفرش،گورستان با حجاریهای قدیمی،آسیابهای آبی و غرفه صنایع دستی.
تفریحات و فعالیتها در روستای قلات
-
پیادهروی و گشتوگذار در بافت قدیم و جدید
-
خرید سوغات: گردو،بادام،انگور،انجیر،انار،زردآلو،گیوه و صنایع دستی
-
چشیدن غذاهای محلی:کشک پیاز،کشک گردو،عدسی،آش رشته،بستنی سنتی و کلهپاچه
-
عکاسی،کوهنوردی و آبشارنوردی
اقامت در قلات شیراز
روستای قلات شیراز برای بازدید یک روزه کافی نیست،بنابراین اقامت یک شب یا بیشتر توصیه میشود. گزینههای مختلفی برای اقامت وجود دارد:
-
هتل مونت قلات:با اتاقهای شیشهای و ظرفیت ۴۵ نفر
-
اقامتگاه بومگردی کوهستان:ظرفیت ۲۵ نفر و امکان سفارش غذاهای محلی
-
اقامتگاه بومگردی مهر و ماه:با واحدهای مجهز و آلاچیق برای استراحت
-
اقامتگاه بومگردی کومه:با چهار اتاق،سرویس اختصاصی و رستوران داخلی
رستورانها و کافهها
از رستورانها و کافههای معروف میتوان به رستوران قدیمی شیراز،کافه دالون،رستورانهای ستاره قلات فستفود وستا و کبابی شازده اشاره کرد.تنوع غذایی در روستا بسیار بالا است و انواع غذاهای محلی و ایرانی سرو میشود.
بهترین فصل سفر به قلات
“روستای قلات شیراز” در تمام فصول ممکن است،اما بهترین زمان بهار و تابستان است.پاییز با رنگهای شگفتانگیز خود و زمستان با مناظر برفی جذاب،تجربههای خاص خود را ارائه میدهند.در زمستان مراقب مسیرهای پلکانی و صعبالعبور باشید.
دیدنیهای اطراف قلات
-
باغ جهان نما:بهشت کوچک شیراز،فاصله ۳۹٫۳ کیلومتر
-
مسجد نصیرالملک:مسجد صورتی شیراز،فاصله ۴۰٫۱ کیلومتر
-
باغ نارنجستان قوام:مجموعه تاریخی با حمام و حسینیه،فاصله ۴۱٫۲ کیلومتر
-
خانه زینتالملوک:خانه تاریخی با موزه مشاهیر فارس،فاصله ۴۱٫۵ کیلومتر
نکته مهم:متاسفانه برخی مرمتهای غیر اصولی و ساخت و سازهای نامتعارف،به بافت تاریخی و طبیعت قلات آسیب زده است.گردشگران مسئول باید با رعایت پاکیزگی و احترام به محیط،از این نگین سبز شیراز محافظت کنند.
